Ανάκληση δέκα αδειών για νέους τομογράφους

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
25/04/2010
Της Γαλήνης Φούρα


Αυθαίρετη πριμοδότηση του ιδιωτικού τομέα διαπιστώνουν οι επιθεωρητές Υγείας

Διαστάσεις σκανδάλου λαμβάνει ο τρόπος χορήγησης αδειών για μηχανήματα υψηλής βιοϊατρικής τεχνολογίας στον ιδιωτικό τομέα, την τελευταία διετία. Ηδη, ύστερα από γνωμοδότηση του νομικού συμβουλίου του κράτους ανακλήθηκαν και θα επανεξεταστούν οι άδειες που δόθηκαν το 2009 για δέκα pet ct, δηλαδή μηχανημάτων υψηλής τεχνολογίας και κόστους.

Τα μηχανήματα αυτά χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση και παρακολούθηση του καρκίνου, τομέα ο οποίος έχει σχεδόν εγκαταλειφθεί στα δημόσια νοσοκομεία, γεγονός που συνδέεται με απίστευτη ταλαιπωρία και κινδύνους για τους ασθενείς. Το Νομικό Συμβούλιο κατέληξε στη γνωμοδότησή του, αφού εξέτασε πόρισμα-καταπέλτη που συνέταξε το Σώμα Επιθεωρητών του υπουργείου, σύμφωνα με το οποίο «οι ελεχθείσες αποφάσεις της πενταμελούς γνωμοδοτικής επιτροπής είναι ατεκμηρίωτες είτε αφορουν εγκρίσεις αιτημάτων, απορρίψεις ή και αναβολή απόφασης και σχεδόν στο σύνολό τους δεν στηρίχθηκαν στην καθολική εφαρμογή των θεσπισμένων κριτηρίων». Στη σχετική έκθεση επισημαίνεται ότι εφαρμόσθηκε επιλεκτικά το κριτήριο της επάρκειας και της πληρότητας των υποδομών και το κριτήριο της εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος, καθώς σε κάποιες περιπτώσεις έγινε αιτία να αναβληθεί η απόφαση και σε άλλες όχι, με συνέπεια να εγκριθεί άλλη αίτηση. Η έγκριση των δέκα νέων αδειών pet ct (σήμερα υπάρχουν τέσσερα, στον Ευαγγελισμό, την Ακαδημία Αθηνών και δύο στον ιδιωτικό τομέα), έχει συνδεθεί με την απομάκρυνση του τότε προέδρου της επιτροπής ιοντιζουσών ακτινοβολιών καθηγητή Ακτινολογίας Αθ. Γουλιάμου από τη θέση του, η οποία είχε προκαλέσει πολλά ερωτήματα και επερώτηση στη Βουλή.

Άνιση κατανομή

Η νέα ηγεσία του υπουργείου επιχειρεί να καταγράψει και να αντιμετωπίσει κατά το δυνατόν το πρόβλημα της αυθαίρετης και άνισης για τον πληθυσμό κατανομής των μηχανημάτων, η «πυκνότητα» των οποίων σε αρκετές περιπτώσεις είναι πολύ μεγάλη, με συνέπεια την επιβάρυνση των νοικοκυριών με μη αναγκαίες εξετάσεις και την έκρηξη του κόστους της υγείας. Οι εξελίξεις στην ιατρική και οι νέες τεχνολογίες έγιναν, την τελευταία διετία, αφορμή για να ανοίξουν «παράθυρα» στις διατάξεις που έθεταν πληθυσμιακά κριτήρια για την αγορά νέων μηχανημάτων με αποτέλεσμα να μεγαλώσει ακόμη περισσότερο η «ψαλίδα» μεταξύ ιδιωτικού τομέα και δημοσίων νοσοκομείων. Με απόφαση του τότε υπουργού Δημήτρη Αβραμόπουλου, στις 7 Μαΐου του 2008, τέθηκαν νέα κριτήρια (σε αντικατάσταση εκείνων που είχε θέσει το 2001 ο προκάτοχός του Αλέκος Παπαδόπουλος). Παράλληλα δόθηκε και η δυνατότητα στον ιδιωτικό τομέα να προχωρήσει στην εγκατάσταση και άλλων μηχανημάτων καθ’ υπέρβαση των πληθυσμιακών κριτηρίων, εφόσον πρόκειται για μηχανήματα προηγμένης τεχνολογίας. Μάλιστα με νέα απόφαση στις 2 Ιουλίου του ιδίου έτους, διευκρινίστηκε ότι η εξαίρεση από τα πληθυσμιακά κριτήρια αφορά τους αξονικούς τομογράφους 64 τομών και άνω, τους ψηφιακούς μαστογράφους και την Τομογραφική Γ κάμερα δύο κεφαλών. Η σχετική απόφαση δεν βασίστηκε σε ιατρικά ή οικονομικά δεδομένα συγκριτικής αποτελεσματικότητας της τεχνολογίας.

Ψηφιακοί μαστογράφοι

Ετσι, έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2009, η χώρα είχε αποκτήσει 99 ψηφιακούς μαστογράφους, εκ των οποίων οι 96 στον ιδιωτικό τομέα. Και στα δημόσια νοσοκομεία όμως, που διαθέτουν μόνο τρεις ψηφιακούς τομογράφους, τα κριτήρια είναι επίσης αυθαίρετα. Ψηφιακό μαστογράφο διαθέτει ο Αγιος Σάββας, το Πανεπιστημιακό Ιωαννίνων και το νοσοκομείο Αρτας. Ακόμη πιο εντυπωσιακή σε σύγκριση με τα δεδομένα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, είναι η αύξηση του αριθμού των αξονικών τομογράφων 64 τομών.

Από τα 52 μηχανήματα, τα οποία έχουν διπλάσιο κόστος από τους κοινούς αξονικούς και χρησιμοποιούνται για μη επεμβατικές (μη αιματηρές) στεφανιογραφίες, μόνο τέσσερα βρίσκονται στον δημόσιο τομέα: στο Αττικόν, το Ωνάσειο, το Ευγενίδειο και τον Αγιο Σάββα, ένα αντικαρκινικό νοσοκομείο.

Το Ιπποκράτειο, όπου λειτουργεί η Α΄ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική της Αθήνας, με πολυετή προσφορά στη δημόσια υγεία, δεν διαθέτει αξονικό τομογράφο 64 τομών για στεφανιογραφίες. Μόλις πέρυσι απέκτησε έναν αξονικό 16 τομών και αυτόν από δωρεά... Το υπουργείο Υγείας ενημέρωσε τις νομαρχίες για την ανάκληση των αδειών σκοπιμότητας των δέκα νέων Pet Ct, ενώ είναι άγνωστο με ποια κριτήρια θα γίνει η επανεξέτασή τους. Σύμφωνα με πληροφορίες μελετάται νέα ρύθμιση.

Τα κριτήρια επιλογής

«Το θέμα δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί με την ίδια λογική, η οποία δημιούργησε το πρόβλημα, δήλωσε στην «Κ» ο βιοϊατρικός μηχανικός Χρήστος Καζάσης. Η διεθνής βιβλιογραφία καθορίζει τα αναγκαία κριτήρια επιλογής της τεχνολογίας που είναι: η καταλληλότητα του εξοπλισμού για τις ανάγκες που απαιτούνται, η αποδοχή από τους ασθενείς, η σκοπιμότητα αγοράς, η διαγνωστική ακρίβεια, η αναγνωσιμότητα των αποτελεσμάτων, η αξιοπιστία, η αποτελεσματικότητα, η αναβάθμιση του εξοπλισμού, τα κοινωνικά και τα οικονομικά οφέλη. Σήμερα, λόγω της έλλειψης “κτηματολογίου” του εξοπλισμού, παρουσιάζεται το φαινόμενο να υπάρχουν μηχανήματα σε νοσοκομεία που παραμένουν ουσιαστικά αχρησιμοποίητα, ενώ σε άλλα παρατηρούνται σοβαρές ελλείψεις.

Δεν νοείται π.χ. το Ιπποκράτειο να μη διαθέτει έναν αξονικό κατάλληλο για στεφανιογραφίες και το Αρεταίειο, που έχει ένα τόσο σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση των νέων γιατρών, να λειτουργεί με έναν “προπολεμικό” αξονικό».